Trong bối cảnh nền kinh tế – xã hội thay đổi từng ngày, định hướng hoàn thiện hệ thống an sinh xã hội không còn là chuyện trên giấy tờ mà đã thực sự đáp ứng nhu cầu thiết yếu của người dân. Trên cơ sở điều đó, Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 đã chính thức ra đời với nhiều điểm mới đột phá, hướng tới việc mở rộng quyền lợi và tăng tính công bằng cho người lao động – dù họ làm việc tại bất kỳ khu vực nào.
Vậy những thay đổi này cụ thể là gì? Ai sẽ được hưởng lợi? Cùng Chailease bóc tách từng điểm mới nổi bật để bạn đọc dễ hiểu, dễ nhớ và quan trọng hơn là...áp dụng được cho chính mình!
Theo quy định cũ tại Luật BHXH 2014, trợ cấp ốm đau một ngày được tính bằng lương tháng chia cho 24 ngày làm việc. Tuy nhiên, chưa có cơ chế cho trường hợp nghỉ dưới 1 ngày, dẫn đến việc nhiều người lao động nghỉ khám bệnh buổi sáng hay chiều mà... không biết có được tính bảo hiểm không.
Luật BHXH 2024 đã "vá lỗ hổng" này bằng cách bổ sung quy định rất cụ thể:
Đồng thời, mức hưởng nửa ngày được tính bằng một nửa mức hưởng của một ngày. Rõ ràng, minh bạch và dễ áp dụng – không còn phải "liệu cơm gắp mắm" như trước.
Tác động thực tế: Yên tâm hơn khi cần đi khám bệnh hoặc xử lý các vấn đề sức khỏe ngắn hạn, không còn lo mất quyền lợi vì nghỉ “lưng chừng”
Tham khảo: Khoản 4 Điều 28 Luật BHXH 2014 và Khoản 5 Điều 45 Luật BHXH 2024.
Không ít lao động nữ lựa chọn IVF hoặc các phương pháp hỗ trợ khác. Tuy nhiên, do phải nghỉ làm kéo dài để điều trị, nhiều người không đáp ứng đủ điều kiện nhận chế độ thai sản – dẫn đến tình trạng thiệt thòi không đáng có.
Từ năm 2024, luật cho phép lao động nữ nghỉ làm để thực hiện IVF hoặc các phương pháp hỗ trợ khác vẫn được tính vào điều kiện hưởng chế độ thai sản, miễn là họ đã tham gia BHXH bắt buộc tối thiểu 6 tháng trong vòng 24 tháng trước khi sinh con.
Lợi ích thấy rõ: Người lao động nữ có thêm thời gian để yên tâm điều trị, không áp lực chuyện “nghỉ là mất quyền lợi”.
Tham khảo: Điều 31 Luật BHXH 2014 và Khoản 5 Điều 50 Luật BHXH 2024.
Trước đây, người chồng chỉ được nghỉ chế độ thai sản trong vòng 30 ngày sau khi vợ sinh, khiến nhiều người không kịp xoay xở hoặc bỏ lỡ thời điểm quan trọng vì vướng bận công việc.
Luật BHXH 2024 cho phép lao động nam được nghỉ hưởng chế độ trong vòng 60 ngày kể từ ngày vợ sinh. Đặc biệt, không phân biệt sinh thường, sinh mổ hay sinh đôi – ai cũng được quyền nghỉ trong khung thời gian này, miễn là đã tham gia BHXH bắt buộc.
Ý nghĩa nhân văn: Người chồng có thể đồng hành cùng vợ trong giai đoạn hậu sản – giúp gia đình thêm gắn bó, mẹ khỏe – con ngoan.
Tham khảo: Điều 34 Luật BHXH 2014 và Khoản 3 Điều 52 Luật BHXH 2024.
Không ít người lao động lớn tuổi nhưng vì chưa đủ 20 năm đóng BHXH nên đành rút một lần. Điều này khiến họ mất cơ hội nhận lương hưu đều đặn, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống khi về già.
Từ ngày 01/7/2025, người lao động chỉ cần đóng BHXH tối thiểu 15 năm là đủ điều kiện nhận lương hưu (nếu đã đến tuổi nghỉ hưu theo Bộ luật Lao động 2019).
Gợi ý cho người lao động:
Tham khảo: Điều 54 Luật BHXH 2014 và Khoản 1 Điều 64 Luật BHXH 2024.
Dễ thất lạc, khó tra cứu, cập nhật chậm – đó là những bất tiện khi sử dụng sổ BHXH bản giấy.
Luật BHXH 2024 yêu cầu chuyển đổi sang sổ BHXH điện tử. Tuy nhiên, nếu ai vẫn muốn giữ sổ giấy, có thể yêu cầu cơ quan BHXH cấp song song.
Lợi ích rõ ràng:
Tham khảo: Điều 96 Luật BHXH 2014 và Khoản 2 Điều 25 Luật BHXH 2024.
Luật BHXH 2024 không chỉ mang tính cập nhật, mà còn là lời khẳng định cho nỗ lực xây dựng một xã hội công bằng, nhân văn và bền vững hơn. Người lao động giờ đây được bảo vệ rõ ràng hơn – từ ốm đau, sinh con đến hưu trí. Doanh nghiệp thì có căn cứ rõ ràng để thực hiện nghĩa vụ và bảo vệ uy tín của mình.
Đây chính là thời điểm thích hợp để bạn – dù là người lao động hay chủ doanh nghiệp – rà soát lại quá trình tham gia BHXH, đảm bảo mình không bỏ lỡ bất kỳ quyền lợi nào.
Đừng quên chia sẻ bài viết này cho đồng nghiệp, người thân – bởi mỗi người hiểu luật đúng là thêm một người được bảo vệ!